H ACT (στα ελληνικά μπορεί να αποδοθεί ως θεραπεία αποδοχής και δέσμευσης) είναι μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που ανήκει στο τρίτο κύμα των Γνωσιακών Συμπεριφοριστικών Θεραπειών και έχει αναπτυχθεί από τον Steven Hayes και τους συνεργάτες του.

Η καλλιέργεια της ψυχολογικής ευελιξίας αποτελεί το βασικό στόχο της θεραπείας: το άτομο μαθαίνει να παρατηρεί και να παίρνει απόσταση από τις σκέψεις, τα συναισθήματά του, τις αισθήσεις του, τις παρορμήσεις και τις αναμνήσεις του, αναγνωρίζει τις αξίες του και δεσμεύεται να δρα (act– η δράση με επίγνωση αποτελεί σημαντική διάσταση της θεραπείας και για αυτό το λόγο, στα αγγλικά, η θεραπεία προφέρεται act και όχι a.c.t.) σύμφωνα με αυτές. Στην ACT  το άτομο ενθαρρύνεται να αποδεχτεί τις σκέψεις και τα συναισθήματά του, όπως αυτά είναι στο εδώ και τώρα, χωρίς να προσπαθεί να τα σταματήσει ή να τα αλλάξει. Σύμφωνα με τον Hayes, η συναισθηματική αποφυγή (η προσπάθεια δηλαδή να σταματήσουμε ή να καταπιέσουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματα που μας προκαλούν δυσφορία) είναι η διαδικασία η οποία οδηγεί και συντηρεί τον ψυχολογικό πόνο. Η ACT επομένως, προτείνει την αποδοχή των ψυχολογικών φαινομένων, την ενσυνείδητη επίγνωση αυτών και την αποτελεσματική δράση σύμφωνα με ό,τι το άτομο αναγνωρίζει ως σημαντικό στη ζωή του.

Οι βασικές θεραπευτικές παρεμβάσεις που εφαρμόζονται στην ACT για την καλλιέργεια της ψυχολογικής ευελιξίας αφορούν τόσο στην ανάπτυξη δεξιοτήτων ενσυνειδητότητας (mindfulness) και αποδοχής (acceptance) όσο και την εφαρμογή συμπεριφορικών στρατηγικών που σαν στόχο έχουν την αλλαγή και την δέσμευση προς αυτήν (commitment).

Η ACT είναι μια τεκμηριωμένη ερευνητικά θεραπευτική προσέγγιση για ένα πλήθος ψυχολογικών διαταραχών. Επίσης φαίνεται ότι η ACT είναι μια αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση για την αύξηση της ικανοποίησης από τη ζωή.

Βιβλιογραφία

Luoma, J.B., Hayes, S.C., & Robyn, D. (2017). Learning ACT: An Acceptance and Commitment Therapy Skills Training Manual for Therapists. Oakland, CA, United States Context Press.

Harris, R. (2009). ACT Made Simple. Oakland, CA, United States:  New Harbinger Publications.

Hayes, S.C. (2019). A Liberated Mind. N.Y: Avery.